مهارت تصمیم گیری

اهمیت مهارت تصمیم گیری در زندگی غیر قابل انکار است. همگی ما در تمامی طول روز مدام در حال تصمیم گیری از بین گزینه های مختلف هستیم. تصمیمات ما در زندگی موفقیت یا شکست ما را رقم می زند. آنتونی رابینز سخنران انگیزیشی و نویسنده معروف جهان در مورد تصمیم گیری اینطور می گوید: در لحظات تصمیم گیری است که سرنوشت تو شکل می گیرد. در واقع با این جمله بهتر متوجه می شویم که چرا تصمیم گیری مهم است؟ اما در ابتدا باید بدانیم که تصمیم گیری به چه معناست؟
تعریف تصمیم گیری: تصمیم گیری در واقع به فرآیندی گفته می شود که در ذهن ما شکل می گیرد که باید بین دو یا چند گزینه انتخاب کنیم. تصمیم گیری در تمامی لحظات زندگی ما مشهود است. زمانی که صبح ساعت هفت گوشی به صدا در می آید باید تصمیم بگیریم که الان از خواب بیدار شویم و یا اینکه این کار را به ساعت ده موکول کنیم.

زمانی که فردا امتحان داریم و همان لحظه یک سریال از تلویزیون پخش می شود تصمیم می گیریم که درس خواندن را ادامه داده یا به تماشای تلوزیون بنشینیم؟ انتخاب رشته تحصیلی و شغل یا اینکه در یک روز تعطیل اوقات فراغت خود را چگونه بگذرانیم همگی نمونه هایی از تصمیم گیری هستند. تصمیم گیری فردی همیشه مانند انتخاب اینکه کدام برنامه تلویزیونی را نگاه کنیم، ساده نیست. گاهی اوقات زمانی که مشغول تصمیم گیری برای یکی از عرصه های مهم زندگی خود هستیم و مخصوصا اگر گزینه های انتخابی ما زیاد باشد، این امر ممکن است بسیار سخت باشد. بنابراین باید مهارت تصمیم گیری را در خود تقویت کنیم تا بتوانیم در هر لحظه تصمیم گیری را به بهترین شکل انجام دهیم و در نتیجه گزینه انتخابی ما بهترین گزینه باشد. گاهی اوقات نتایجی حاصل می شود که مد نظر ما نیست و این می تواند نشانه تصمیم اشتباه ما باشد. بنابراین هر چقدر بتوانیم تصمیمات بهتری بگیریم مهارت تصمیم گیری ما بهتر است.
در ادامه بهتر است با انواع تصمیم گیری نیز آشنا شویم:
1-     تصمیم گیری احساسی: همان طور که مشخص است در اینجا ملاک برای تصمیم احساس شخص است.
2-     تصمیم گیری اضطراری: در اینجا فرد زیر فشار روانی زیادی قرار دارد. احساس بلا تکلیفی و شاید فشار روانی از سوی دیگران او را به انتخاب سریع وا میدارد. تصمیم گیری در اینجا اغلب برای رها شدن از زیر فشار روانی است.
3-    تصمیم گیری اجتنابی: در این مورد فرد از گرفتن تصمیم طفره می رود و تصمیم خود را مدام به آینده واگذار می کند.
4-    تصمیم گیری مطیعانه: فرد در این نوع از تصمیم گیری اجازه می دهد که دیگران برایش تصمیم بگیرند. در واقع تصمیم گیری برای زندگی خود را به دوش دیگران می اندازد.
5-    تصمیم گیری اخلاقی: مبنای تصمیم گیری فرد در اینجا ارزش های اخلاقی است که یا فرد به آن ها اعتقاد دارد یا این اصول اخلاقی در جامعه وجود دارد و در واقع عرف است.
6-    تصمیم گیری منطقی: برخلاف تصمیم گیری احساسی، فرد در اینجا با تکیه بر منطق خود تصمیم می گیرد.
در انتها بهتر است به عواملی که گاهی اوقات ما را در تصمیم گیری ناتوان می سازد نیز اشاره کنیم که از جمله آن می توان به اضطراب، افسردگی، نداشتن اطلاعات مورد نیاز، داشتن اطلاعات زیاد و ترس از تغییر را نام برد. البته گاهی اوقات عدم تصمیم گیری به این معناست که به نتایج تصمیمی که قرار است بگیریم، اهمیتی نمی دهیم.
با توجه به مطالب بیان شده می توان دریافت مهارت تصمیم گیری صحیح نقش بسزایی در زندگی هر فرد ایفا می کند که می توان در موقعیت های مختلف به وضوح نتایج آن را مشاهده کرد که در نهایت مسیر زندگی هر شخص را مشخص می کند.

عناوین مرتبط: مقالات مهارت های زندگی